पोखरा ४, श्रावण – नाटोका प्रमुख मार्क रुटेले रुससँग व्यापार गर्ने देशहरूमा सम्भावित दोस्रो प्रतिबन्धबारे दिएको अभिव्यक्तिको प्रतिक्रियामा भारतको परराष्ट्र मन्त्रालयले बिहीबार “दोहोरो मापदण्ड” विरुद्ध कडा चेतावनी दिएको छ। रुटेले भारत, चीन र ब्राजिलजस्ता देशहरूले रुसी तेल खरिद गरिरहेमा “१०० प्रतिशत दोस्रो प्रतिबन्ध” को सामना गर्नुपर्ने चेतावनी दिएका थिए।
परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रवक्ता रणधीर जैसवालले भारतको ऊर्जा आवश्यकता पूरा गर्नु “सर्वोच्च प्राथमिकता” रहेको कुरामा जोड दिए। उनले भारतको ऊर्जा खरिद बजारमा उपलब्धता र प्रचलित विश्वव्यापी परिस्थितिले निर्देशित हुने बताए। जैसवालले भने, “हामीले यस विषयमा रिपोर्टहरू देखेका छौं र घटनाक्रमलाई नजिकबाट नियालिरहेका छौं।” उनले थपे, “हामी विशेष गरी यस विषयमा कुनै पनि दोहोरो मापदण्ड विरुद्ध सचेत गराउन चाहन्छौं,” विभिन्न राष्ट्रहरूले रुसी ऊर्जा आयातमा अपनाएको भिन्न दृष्टिकोणलाई अप्रत्यक्ष रूपमा औंल्याउँदै।
यो घटनाक्रम पश्चिमबाट बढ्दो दबाबपछि आएको हो। नाटोका महासचिव मार्क रुटेको चेतावनीले पूर्व अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको अडानलाई प्रतिध्वनित गरेको छ, जसले यसअघि रुससँग व्यापार गर्ने देशहरूमा कडा शुल्क लगाउने सुझाव दिएका थिए। यसबाहेक, अमेरिकी सिनेटर लिन्डसे ग्राहम र रिचर्ड ब्लुमेन्थल “स्याङ्कसनिंग रुस एक्ट अफ २०२५” को लागि दबाब दिइरहेका छन्, जुन यस्तो व्यापारमा ५०० प्रतिशतसम्म जरिवाना लगाउन सक्ने प्रस्तावित कानून हो।
विश्वव्यापी ऊर्जा परिदृश्य र विविधीकरण प्रयासहरूको सन्दर्भमा, केन्द्रीय पेट्रोलियम तथा प्राकृतिक ग्यास मन्त्री हरदीप पुरीले यसअघि भारतले आफ्नो तेल आयात सञ्जाल २७ बाट ४० देशमा विस्तार गर्न सफल भएको बताएका थिए। यो विविधीकरण रणनीतिले आफ्नो विशाल जनसंख्याका लागि स्थिर ऊर्जा आपूर्ति सुनिश्चित गर्न भारतको सक्रिय उपायहरूलाई जोड दिन्छ।
जारी भूराजनीतिक तनाव र प्रतिबन्धको आसन्न खतराका बावजुद, भारत र युरोपेली संघ स्वतन्त्र व्यापार सम्झौता (एफटिए) वार्ता अगाडि बढाइरहेका छन्। यी महत्वपूर्ण वार्ताको अर्को चरण सेप्टेम्बरमा नयाँ दिल्लीमा हुने तय भएको छ, जसले प्रमुख विश्वव्यापी गठबन्धनहरूसँग आर्थिक सम्बन्ध सुदृढ गर्न निरन्तर ध्यान केन्द्रित गरेको सङ्केत गर्छ। भारतको ऊर्जा सुरक्षाप्रतिको अटल अडान, यसको कूटनीतिक संलग्नताका साथ, जटिल अन्तर्राष्ट्रिय वातावरणमा यसको नेभिगेसनलाई उजागर गर्दछ।
